The Post

[BOOM! The leading detergent for Zambia]

No. 5, DEC 13, 2000     Herman's leading news and fact source

Back-issues: 13 SEPT. 1998, 2 JAN. 1999, 15 SEP. 1999 and 4 MAY. 2000

Nieuwsbrief Kaoma

Onderstaande interviews zijn afkomstig uit de derde nieuwsbrief van de Stichting Medisch Comite Kaoma. Deze stichting ondersteund het ziekenhuis in Kaoma middels giften uit Nederland. De volledige nieuwsbrief is hier te vinden (in PDF formaat, 378KB).

Interview met Bentone Daka

Bentone Daka, 29 jaar, is verpleegkundige en werkt sinds 1997 in Kaoma. Hij vertelt over de Home Based Care (thuiszorg) activiteiten.

Wat is Home Based Care precies?

Het is een groep vrijwilligers die bijeen-kwamen om de problematiek van HIV en AIDS in de gemeenschap te bespreken. Geschat wordt dat 20% van de mensen in Kaoma seropositief is. Het Home Based Care Initiative begon in 1996, raakte op een laag pitje, maar is weer opgebloeid vorig jaar. We nemen de thuiszorg op ons van ernstig zieke patiënten met AIDS, tuberculose en terminale condities.

Wie zijn jullie?

Vijf verpleegkundigen bezoeken geheel vrijwillig iedere week patiënten thuis in hun 'zone'. Kaoma en de omliggende dorpen is opgedeeld in 5 zones. Verder zijn er ongeveer 35 vrijwilligers uit de gemeenschap die praktische, psychosociale en spirituele steun geven. De katholieke kerk ondersteunt ons actief; een keer per week mogen we hun auto gebruiken om cliënten in afgelegen dorpjes te bezoeken en ook krijgen we wel eens medicijnen. Daarnaast gebruiken we twee fietsen (gedoneerd door de Stichting) om cliënten te bezoeken.

Wat doe jij precies voor Home Based Care?

Ik begon als een vrijwillige verpleegkundige begin vorig jaar. Dit jaar zijn we druk bezig om fondsen te werven om onze activiteiten te ondersteunen en uit te breiden. Ik ben aangewezen om als coördinator op te treden. Vorig jaar hebben enkele van ons veel kunnen leren op de internationale conferentie over AIDS en geslachtsziekten in Lusaka. We zijn nu bezig met een projectvoorstel.

Wat zijn jullie plannen?

We willen uiteraard doorgaan met de 'home based care', maar meer mensen bereiken en onze vrijwilligers gemotiveerd houden. Verder zijn we net begonnen met een 'peer education' programma op verschillende scholen hier, waarin HIV-preventie en reproductieve gezondheid veel aandacht krijgen. We willen het gebruik van condooms promoten en gedragsverandering stimuleren. We hopen binnenkort een centrum in Kaoma te kunnen openen dat we gaan gebruiken als een inloop- en informatiecentrum.

Wat is de rol van het ziekenhuis?

Allereerst natuurlijk ondersteunt het management van het ziekenhuis dit initiatief door verpleegkundigen onder werktijd als vrijwilligers mee te laten doen. Daarnaast komen we als groep meestal bijeen in de shelter (wachtruimte) naast de moeder- en kindzorg kliniek. Het ziekenhuis heeft ook meermalen medicijnen gegeven, maar kampt zelf met grote tekorten. Home Based Care cliënten hoeven nu niet meer te betalen voor de meeste medische zorg en via het ziekenhuis vinden de meeste cliënten hun weg naar de Home Based Care.
 

Interview met Mr. Ngenda

Mubiana Ngenda, 53 jaar, is senior Clinical Officer. Hij werkt sinds 1991 in Kaoma. Mr Ngenda is een van de oudere clinical officers in het ziekenhuis. Hij is door zijn senioriteit, maar ook door zijn vaak kritische houding de informele woordvoerder van de clinical officers. Ngenda zegt de zaken direct en vertolkt vaak de gevoelens die heersen onder zijn collega’s.

Wat houd je werk in?

Ik ben van professie clinical officer, dit houdt in dat ik patiënten op de poli zie en behandel voor de meest voorkomende ziektebeelden, zoals malaria, luchtweginfecties, bilharzia, ooginfecties, geslachtsziekten en tandheelkundige problemen. Ik geef veel voorlichting and doe kleine ingrepen, zoals het hechten van wonden en besnijdenis. Vier jaar geleden heb ik een korte cursus tandheelkunde gedaan en sindsdien doe ik ook tandextracties hier.

Hoe draait de polikliniek?

Als gevolg van ons beperkte budget kunnen we veel gewenste activiteiten niet doen. Ook hebben we een tekort aan staf. Een aantal dorpen bezoeken we om alle kinderen te vaccineren en de zwangeren te onderzoeken, maar helaas kunnen we niet alle dorpen aan-doen. Verschillende preventie- en community-activiteiten vinden niet plaats, zoals bijvoorbeeld voorlichting en screening op scholen, cariësvoorlichting en preventie, zorg voor epilepsie en psychiatrische patiënten. We zijn maar met 3 clinical officers en ieder heeft zijn eigen vakgebied; een is anesthesist, een getraind in psychiatrie en dan ikzelf. Verder hebben we nog een tuberculose en lepra district clinical officer.

Wat is er bereikt in het afgelopen jaar?

De Nederlandse Ambassade heeft het ziekenhuis enorm gesteund. We hadden nooit water op de poli omdat de leidingen vergaan waren en mensen moesten gebruik maken van pit-latrines [poepgaten] een eind van de poli vandaan en moeilijk te bereiken voor zieke patiënten. Het water- en sanitatieproject heeft er voor gezorgd dat het ziekenhuis nu eindelijk, na zoveel jaren, echte toiletten en douches voor patiënten heeft. Ook heeft iedere kamer een wasbak en is er dagelijks stromend water. De poli is gebouwd in de jaren '80 en zag er belabberd uit. Het is nooit eerder opge-knapt. Er waren veel scheuren in de muren en de vloer, plafondpanelen waren naar bene-den gevallen en alles was vies. We besloten het op te knappen en te verven met geld van de Stichting. Ik zelf heb de werkzaamheden gesuperviseerd. Al in al is het ons in twee maanden gelukt het werk te doen. Als laatste zijn we nu bezig in alle kamertjes nieuwe frisse gordijnen op te hangen. De mensen hier, de leden van het adviescomité en de council [gemeenteraad] hebben allemaal hun waardering geuit over de veranderingen.

Is er nog steeds hulp nodig vanuit Nederland?

Ja, als ontwikkelingsland hebben we nog steeds veel steun nodig. De economie is in Zambia de afgelopen jaren erg slecht geweest en dat heeft ook de gezondheidszorg beïnvloed. De AIDS pandemie zorgt daarnaast voor een zware druk op gezondheidswerkers, ziekenhuizen en middelen. De gemiddelde levensverwachting is sterk achteruit gegaan en de kindersterfte is gestegen. We hebben een tekort aan Zambiaanse artsen en ander gezondheidspersoneel en er zijn onvoldoende trainings-programma's hier. We waarderen de inspanningen van Nederland zeer. De ontwikkelingssamenwerking vanuit Nederland zullen we de komende jaren nog heel hard nodig hebben.